Sirkülerimizin konusunu; son zamanlarda en çok konuşulan ve bize gelen sorular karşısında bir çoğumuzu yakından ilgilendirecek e-fatura ve e-defter oluşturuyor.
Bu konuda bir dizi tebliğ ile açıklamalar yapılmış, açıklamaların anlaşılmaması üzerine de sirkü yayınlanmıştır. Yazımızı bu tebliğ ve sirkülerden yararlanarak yazacağız.
“Elektronik fatura kullanımına ilişkin usul ve esasları belirleyen ve 5/3/2010 tarihli ve 27512 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 397) ile anonim ve limited şirketlerin elektronik fatura oluşturmalarına, alıcısına iletmelerine, muhafaza ve istenildiğinde ibraz etmelerine izin verilmiştir. “
“13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1) ile Vergi Usul Kanunu kapsamında tutulması zorunlu olan defterlerden www.edefter.gov.tr internet adresinde format ve standardı yayımlanan defterlerin elektronik ortamda oluşturulmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenerek elektronik defter kullanımına izin verilmiştir.”
Tebliğ böyle diyor. Yani izin verilmiştir. Sanki kullanmak isteyenler kullanır şeklinde. Oysa tebliğ bu cümlelerin arkasından niçin ve kimlerin e-fatura ve e-defter kullanmak zorunda olduğunu açıklıyor.
“Mükelleflerin vergi kanunlarına uyumlarının artırılması ile kayıt dışılığın izlenerek önlenmesi amacıyla, elektronik fatura kullanma ve elektronik defter tutma zorunluluğu getirilmiştir.”
…. 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar.
Buradaki alım 1 Litre veya 1 Kg. olabilir, önemli olan alım yapan mükellefin 31.12.2011 tarihindeki cirosunun – brüt satış tutarının 25 Milyon TL ve üzerinde olmasıdır.
… 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 10 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar.
Hemen belirtelim; yukarıda sözü edilen Kanunun III sayılı listesinde Kolalı gazoz, bira, şarap vb. içkiler ile tütün içeren sigaralar bulunmaktadır. Ayrıca aşağıda not ettiğimiz web adresinde;
*“4760 Sayılı Ötv Kanunu Iıı Sayılı Listedeki Malları İmal,İnşa Ve İthal Edenler” tek tek duyurulmuştur.
“Bu Tebliğ kapsamında zorunluluk getirilen mükelleflerden mal alan 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar ile iktisadi kamu kuruluşlarının elektronik fatura uygulamasından yararlanma ve elektronik defter tutma zorunluluğu bulunmamaktadır.”
“… Elektronik fatura uygulamasından yararlanan mükelleflerin birbirlerine yapmış oldukları mal teslimi veya hizmet ifaları için elektronik fatura düzenlemeleri zorunludur.”
“Bu Tebliğ kapsamındaki mükelleflerden mal veya hizmet alan ve belirlenen hadlerin altında kalan mükelleflerin de istemeleri halinde elektronik defter ve elektronik fatura uygulamalarından yararlanabilecekleri tabiidir.”
Elektronik fatura kullanmak zorunda olan mükellefler hiçbir şekilde birbirlerine kağıt fatura kesemezler. Aksi halde hiç düzenlenmemiş sayılırlar. Tebliğ kapsamına girmeyen mükelleflere ise eskisi gibi kağıt fatura düzenleyip alabilirler. Kapsama girmeyen mükellefler adına e-fatura düzenlenmesi de mümkün değildir.
Elektronik fatura kullanma zorunluluğu kapsamına giren mükellefler, 01.09.2013 tarihine kadar Gelir İdaresi Başkanlığı’na başvurmaları gerekmektedir.
Elektronik Defter uygulaması için ise 2014 yılı itibariyle, uygulamaya geçilmesi zorunludur.
E-fatura uygulamasına kayıtlı olan mükellefler elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olmayan mükelleflere yaptıkları mal teslimi ve hizmet ifası için, genel hükümler çerçevesinde kağıt fatura düzenlemeye devam edeceklerdir.
E-faturaların bilgi işlem sistemi (elektronik) içerisinde saklanmaları zorunludur. Gerektiğinde ibraz edilecektir. E-faturanın karşı tarafa gönderimi de, elektronik ortamda yapılacaktır. Bundan böyle e-faturaların çıktısının alınma zorunluluğu olmadığı gibi, diğer ülkelerde de geçerli olmaktadır.
Kapsama giren mükellefler fatura kesmeden önce, e-fatura kapsamına giren mükellefleri, www.efatura.gov.tr adresinden e-fatura kayıtlı kullanıcı listesinden kontrol edebileceklerdir.
Faturayı kesecekleri müşteri burada kayıtlı ise elektronik fatura, değil ise kağıt fatura düzenleyeceklerdir.
Elektronik fatura kullanım zorunluluğu ile Elektronik defter tutma zorunluluğu getirilen mükellefler kâğıt ortamında defter tutamazlar. Bu mükellefler kâğıt ortamında defter tutmaları halinde hiç defter tutmamış sayılırlar.
Gelir idaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan ve kullanıma sunulan, www.efatura.gov.tr adresinden istenilen tüm bilgilere ve formlara ulaşmak mümkündür.
*http://www.efatura.gov.tr/c/document_library/get_file?uuid=ae301dde-9be5-4aab-b06c-5e03e4ef3a2d&groupId=16
Birnur YENİER
SMMM